Trwa kolejna edycja Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Raka Szyjki Macicy. Podlaski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia w Białymstoku przypomina, że w ramach Programu Profilaktyki Raka Szyjki Macicy panie w wieku od 25 do 59 lat mogą bezpłatnie skorzystać z badań cytologicznych przez cały rok.
Narodowy Fundusz Zdrowia realizuje program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, w ramach którego raz na trzy lata lub w uzasadnionych przypadkach raz w roku finansuje badanie cytologiczne, skierowane do pań w wieku 25-59 lat. Badania są bezpłatne i można je wykonać bez skierowania w każdym gabinecie ginekologicznym posiadającym umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. – mówi Maciej Bogdan Olesiński Dyrektor Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Białymstoku.
Każdego dnia 10 Polek słyszy diagnozę raka szyjki macicy, połowa z nich przegrywa walkę z chorobą z powodu zbyt późnego jej wykrycia. Panie, u których rozpoznano raka szyjki macicy kierowane są do leczenia specjalistycznego lub na dalszą diagnostykę do placówek posiadających umowę z Funduszem.
Z Programu Profilaktyki Raka Szyjki Macicy korzysta w Polsce jedynie 12,6% kobiet – to nadal zbyt niska zgłaszalność - apeluje prof. Paweł Knapp Koordynator Uniwersyteckiego Centrum Onkologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku. W krajach skandynawskich oraz u naszych zachodnich sąsiadów zgłaszalność na badania cytologiczne wynosi aż 90-98%. Gdyby taka zgłaszalność była w naszym kraju to nie mielibyśmy raka szyjki macicy – podkreśla Prof. Piotr Knapp .
Cała rozmowa z Prof. Pawłem Knappem oraz Małgorzatą Krętowską ze Stowarzyszenia Eurydyki dostępna jest na kanale Youtube:
Badanie cytologiczne to skuteczne, bezbolesne i bezpieczne badanie komórek z szyjki macicy. Pozwala wykryć stany przednowotworowe i nowotworowe szyjki macicy, w czasie kiedy nie występują żadne objawy.
Aby badanie cytologiczne było skuteczne, musi zostać wykonane prawidłowo. W tym celu panie powinny pamiętać, że na badanie:
- nie należy zgłaszać się w czasie krwawienia miesiączkowego,
- należy zgłosić się nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki,
- co najmniej 4 dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie należy stosować żadnych leków dopochwowych,
- od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień.
Rak szyjki macicy jest chorobą często rozwijającą się bezobjawowo, przez co zostaje wykryta w zaawansowanym stadium – trudnym do wyleczenia. Bardzo ważne jest więc badanie cytologiczne, które umożliwia wczesne wykrycie nowotworu oraz wdrożenie leczenia. W 2021 r. zaledwie u 16 725 pacjentek w województwie podlaskim pobrano materiał do przesiewowego badania cytologicznego. To nadal zbyt mało i liczę na to, że w kolejnych latach zaobserwujemy znaczący wzrost zgłaszalności pań na badania cytologiczne - podkreśla Maciej Bogdan Olesiński Dyrektor Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Białymstoku.
Prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy (99%) związane są z zakażeniem szczepami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), przenoszonym podczas kontaktów seksualnych. Przed zakażeniem wirusem HPV najskuteczniej chronią szczepienia. Należy je wykonać odpowiednio wcześnie przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej.
Od 1 listopada 2021 r. szczepionka przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) refundowana jest w 50%, co oznacza, że pacjent zapłaci tylko połowę ceny. Ze szczepienia mogą korzystać dziewczynki i chłopcy po ukończeniu 9. roku życia zgodnie ze wskazaniami – dodaje Maciej Bogdan Olesiński Dyrektor Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Białymstoku.
Tematem ostatniej "Środy z profilaktyką" - cyklu edukacyjnego prowadzonego przez Podlaski Oddział Wojewódzki NFZ - była właśnie profilaktyka raka szyjki macicy. Ulotka na ten temat w załączeniu.
Małgorzata Kołpak-Kowalczuk
młodszy specjalista
Zespół Komunikacji Społecznej
Podlaski Oddział Wojewódzki NFZ