Świadczenie wspierające to forma pomocy finansowej przeznaczona dla osób z niepełnosprawnościami. Jego celem jest częściowe pokrycie kosztów związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych. O świadczenie można ubiegać się w dowolnym momencie, jednak należy zachować odpowiednią kolejność przy składaniu wniosku o przyznanie wsparcia.
Od 1 stycznia 2024 roku funkcjonuje świadczenie wspierające. Aby je uzyskać, pierwsze kroki należy skierować nie do ZUS-u, lecz do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Tam składa się wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Dopiero po otrzymaniu tej decyzji można złożyć wniosek do ZUS-u o przyznanie świadczenia.
- ZUS rozpatruje wnioski wyłącznie w oparciu o decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, która stanowi podstawę do ustalenia prawa do świadczenia. Co istotne, nie ma obowiązku dołączania decyzji do wniosku – wystarczy podać jej numer – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.
W decyzji wydanej przez WZON określana jest liczba punktów w skali od 0 do 100. Wnioskodawca ma trzy miesiące na złożenie dokumentów do ZUS-u, licząc od dnia, w którym decyzja WZON-u stała ostateczna albo od dnia, w którym została utrzymana przez sąd w wyniku odwołania. Jeśli osoba z niepełnosprawnością złoży wniosek do ZUS-u w ciągu 3 miesięcy, świadczenie wspierające zostanie przyznane z wyrównaniem od dnia, od którego WZON przyznał uprawniającą liczbę punktów.
Liczba punktów uprawniających do przyznania świadczenia wspierającego
Świadczenie wspierające przyznaje się w zależności od liczby punktów podanych w decyzji WZON-u według ustalonego harmonogramu.
-
w 2024 roku - od 87 do 100 pkt,
-
w 2025 roku - od 78 do 100 pkt,
-
w 2026 roku - od 70 do 100 pkt.
Wyjątek stanowią osoby, które uzyskały co najmniej 70 pkt i których opiekunom w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy. Osoby te mogą ubiegać się o świadczenie wspierające już od 2024 r.
Od 1 stycznia 2024 r. do 31 sierpnia 2025 r. do ZUS-u wpłynęło 249 tys. wniosków o świadczenie wspierające, w tym 9,7 tys. w województwie podlaskim. W tym czasie w całym kraju wypłacono 7 mld 660 mln zł wsparcia, z czego 367,4 mln zł w samym regionie.
O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnością, które:
-
ukończyły 18 lat,
-
posiadają ostateczną decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności ustalającą poziom potrzeby wsparcia na uprawniającym poziomie,
-
są obywatelami Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – przebywają w Polsce legalnie i mają dostęp do rynku pracy,
-
mieszkają na terytorium Polski przez okres pobierania świadczenia.
Świadczenie wspierające przysługuje niezależnie od wysokości osiąganego dochodu oraz bez względu na to, czy osoba z niepełnosprawnością pobiera inne świadczenia z ZUS-u, takie jak: renta socjalna, emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy, rodzicielskie świadczenie uzupełniające czy świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.
Prawo do świadczenia wspierającego (SWN) przyznaje się:
-
od daty przyznania odpowiedniej liczby punktów – jeśli wniosek o świadczenie zostanie złożony w ciągu 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja WZON-u stała się ostateczna, albo od dnia jej prawomocnego utrzymania przez sąd w wyniku odwołania,
-
od dnia ukończenia 18 lat przez osobę z niepełnosprawnością - jeżeli wniosek zostanie złożony w okresie 3 miesięcy od tego dnia (w sytuacji, gdy decyzja WZON została wydana przed osiągnięciem pełnoletności),
-
od miesiąca złożenia wniosku - we wszystkich pozostałych przypadkach.
Świadczenie wspierające przysługuje do ostatniego dnia miesiąca, na jaki WZON przyznał uprawniającą liczbę punktów.
Wniosek o świadczenie wspierające można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej - za pośrednictwem: Platformy Usług Elektronicznych PUE/eZUS, portalu Emp@tia lub poprzez bankowość elektroniczną. Świadczenie jest zwolnione z podatku, nie podlega egzekucji administracyjnej ani sądowej i jest finansowane z budżetu państwa.
Miesięczna wysokość świadczenia wspierającego zależy od ustalonego poziomu potrzeby wsparcia i wynosi od 40 % (752 zł) do 220% (4134 zł).
Katarzyna Krupicka
regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego